Hoe aansluiten van een (LED) dimmer schakelaar?

Met een dimmer regel je de lichtintensiteit van een lamp. Hij heeft een minimaal en maximaal aangesloten vermogen. Maar niet elk type is geschikt om je traditionele schakelaar te vervangen. Zo kun je een dimmer voor gloeilampen niet gebruiken voor ledlampen. Daarnaast is er ook een verschil tussen inbouw en opbouw. Het overzicht bewaren? Wij overlopen alle types en zetten je op weg naar een vlekkeloze installatie.

Geen tijd te verliezen? Klik alvast door naar één van de thema’s:

• Veiligheid bij aansluiten van dimmer
• Soorten dimmers
• Aansluitschema’s voor aansluiten dimmer
• Led verlichting knippert na aansluiten dimmer: oplossing
• Dimmer aansluiten in 8 stappen
  
  

Veiligheid bij aansluiten van dimmer

Eerst even dit: wanneer je met de installatie van een dimmer start, zorg dan dat alle nodige zekeringen zijn uitgeschakeld en je over het vereiste gereedschap beschikt. Voor deze klus heb je een striptang, kniptang, schroevendraaier en spanningszoeker nodig. En uiteraard het juiste soort dimmer dat bij jouw situatie past.

Soorten dimmers

Dimmers worden ingedeeld op twee manieren: op basis van het soort verlichting – halogeen, gloeilampen en led – en volgens de schakelmethode (fase-aansnijding of fase-afsnijding):

• Dimmers met fase-aansnijding hebben een dimbereik van slechts 40%. De verlichting is dus nooit helemaal dimbaar. Fase-aansnijding is bovendien niet energiezuinig.
• Dimmers met fase-afsnijding zijn wel energiezuinig en hebben een dimbereik van 100%. Kortom: je dimt net zolang tot de lamp helemaal uit is. 

De combinaties van die eigenschappen leiden tot verschillende types van dimmers, elk aangeduid met een of meerdere letters:

Vaak gebruikte dimmers

Universele dimmer (R, C, L)

Deze universele dimmers (die voorzien zijn van alle letters) zijn ook geschikt voor ledverlichting. 

Nuttig om te weten:

• je vindt de letters op de voorkant van het schakelelement
• wanneer je een dimmer gebruikt die niet bestemd is voor ledverlichting leidt dit vaak tot:

• knipperende lampen
• een zoemend geluid
• een kortere levensduur van de lamp
• een kapotte lamp
  
  

Shuttle dimmer

Met deze nieuwe variant zet je de dimmer aan en uit met één korte druk op de schakelaar. Langer drukken is dimmen. De shuttle dimmer heeft een fase-afsnijding en is bruikbaar voor de meeste lampen.

Niet meer vaak gebruikte dimmers:

Resistieve dimmer (R) 

Deze 'ouderwetse' dimmer maakt gebruik van fase-aansnijding en is geschikt voor gloeilampen en halogeenverlichting op 230 volt. De resistieve dimmer is niet geschikt voor ledverlichting.

Capacitieve dimmer (R, C)

De R,C variant met fase-afsnijding is geschikt voor 12 en 330 volt halogeen, dimbare ledlampen en dimbare spaarlampen. Dit type heeft altijd een minimaal en maximaal dimbaar wattage.

Inductieve dimmer (R, L)

De R, L variant met fase-aansnijding is ook geschikt voor alle resistieve dimmerlampen (R) en – indien uitdrukkelijk aangegeven – ledlampen. De minimale en maximale dimbare wattage is meestal lager dan bij de capacitieve dimmer (R, C).

 

Aansluitschema’s voor aansluiten dimmer

Enkele dimmer aansluitschema

Gebruik de volgende tabel om een enkele dimmer aan te sluiten:

Kleur:	Aansluiting:
Bruin	L
Zwart	(komt van de lamp)

 

Let op: de aansluitsymbolen kunnen verschillen per merk.

Duo dimmer aansluitschema

Dankzij de twee draaiknoppen bedien je twee lampen met één unit. 

Gebruik de volgende tabel om een duo dimmer aan te sluiten:

Kleur:	Aansluiting:
Bruin	L
Zwart	1 (komt van lamp 1)
Zwart	2 (komt van lamp 2)

 

Let op: de aansluitsymbolen kunnen verschillen per merk.

Seriedimmer aansluitschema

Via de vrije aansluiting op het schakelelement sluit je makkelijk een tweede schakelaar/dimmer aan.

 

Shuttle dimmer aansluitschema

 

LED verlichting knippert na aansluiten dimmer: oplossing

Een dimmer heeft een minimale belasting/wattage nodig om correct te kunnen dimmen, anders gaat je verlichting knipperen/flikkeren. Oudere dimmers hebben een hogere minimale belasting dan de nieuwe dimmers. Omdat vroeger de lampen meer wattage hadden dan de huidige led lampen behaal je meestal niet de benodigde minimale belasting.

Met als gevolg: Een oude dimmer kan weinig vermogen niet dimmen (bv 3 led-lampen), meer vermogen kan die oude dimmer wel dimmen (bv 15 led lampen). Dit komt omdat vroeger de lampen meer wattage waren dan de nieuwe led-lampen nu.

Oplossing: Je dient dus of meer lampen aan te sluiten op 1 dimmer, zodat je de minimale belasting bereikt. Of je dient een nieuwe dimmer te plaatsen.

Dimmer aansluiten in 8 stappen

In deze video leggen we je uit hoe je een leddimmer aansluit. De 8 stappen zijn gelijk voor elk van de 4 bovenstaande dimmers/aansluitschema’s.

Stap 1: stroom uitschakelen

Maak je werkgebied spanningsvrij door de hoofdschakelaar of zekering af te zetten. Dubbelcheck met een spanningzoeker.

Stap 2: kabels strippen

Strip de kabeladers tot op ongeveer 1 cm.

Stap 3: kabels aansluiten

Verbind de bruine fasedraad en zwarte schakeldra(a)d(en) met de dimmer zoals afgebeeld op de aansluitschema's. Draai (indien nodig) elk schroefje los en schuif de aders in de juiste aansluiting van het schakelelement. Draai de schroefjes nadien weer voorzichtig vast.

Let op: de shuttle dimmodule wordt aangesloten op een terugverende pulsschakelaar (zie schema)

Stap 4: schakelelement plaatsen en bevestigen

Plaats het schakelelement in de muur en schroef het vast met behulp van de bevestigingspunten.

Let op: de shuttle dimmer kan achter de schakelaar in de inbouwdoos worden gemonteerd.

Stap 5: stroom inschakelen

Zet de stroom aan om de dimmer in te stellen. Laat de verlichting branden.

Stap 6: dimmer instellen

Dim de verlichting zoveel mogelijk door de draaiknop (1) tegen de klok in te draaien. Draai daarna ook de weerstand (2) op de dimmer zo ver mogelijk terug met behulp van een platte schroevendraaier. Draai vervolgens de weerstand (2) op door met de klok mee te draaien. Mogelijk gaat de verlichting knipperen. Brandt de verlichting stabiel? Dan heb je de juiste instelling gevonden.

Tip: wacht 30 minuten om zeker te zijn dat de verlichting niet opnieuw gaat knipperen.

Stap 7: afdekplaatje plaatsen

Plaats het vierkante afdekplaatje over de (Niko) draaiknopdimmer (stap 6, nr. 1) en klik dit voorzichtig vast op het schakelelement. Schuif het meegeleverde opvulstuk over de draaiknop.

Let op: dit systeem kan verschillen per merk.

Stap 8: draaiknop plaatsen

Plaats de draaiknop zorgvuldig op het afdekplaatje. Zorg ervoor dat de indicatiestand op de knop(pen) op de gewenste plek zit, zodat je straks de juiste lichtintensiteit hebt.

Let op: dit systeem kan verschillen per merk (wij bieden ook Niko dimmers aan).

Ziezo, de dimmer is nu klaar voor gebruik. Toch nog vragen over de juiste dimmer, onderdelen of aanpak? Wij helpen je graag verder! Neem contact op via 011 98 84 42 of stuur een e-mail naar [email protected].