Een scheidingstransformator verhoogt de veiligheid in vochtige ruimtes en andere risicovolle omgevingen aanzienlijk. Met deze transfo kan je namelijk twee stroomkringen volledig van elkaar scheiden.

Gaat er iets mis of is er een plotse piek in de stroomspanning? Dan kan die fout niet overslaan van de ene kring naar de andere. Zeer handig voor bijvoorbeeld spotjes boven douches, in ateliers en testruimtes of bij medische installaties.

Wat is een scheidingstransformator?

Een scheidingstransformator – vaak afgekort als scheidingstrafo – is een elektrische component die ervoor zorgt dat er géén directe elektrische verbinding is tussen de inkomende en uitgaande stroomvoorziening. 

Het gaat met andere woorden om een galvanische scheiding tussen twee circuits: de netaansluiting en de gebruikerszijde van een elektrische installatie. Een fout in de spanning kan daardoor niet doorslaan naar de gebruiker. Geen risico om ‘aan de stroom te hangen dus’ of je toestellen te beschadigen.



Waarom een scheidingstransformator aansluiten?

In feite is een scheidingstransformator essentieel in álle situaties met een verhoogd risico op elektrische schokken die personen en toestellen kunnen schaden. Denk dan aan:

  • Vochtige ruimtes
    In badkamers, bij buitenverlichting, in (industriële) omgevingen met een risico op condens of waterinfiltratie, bij boten met walstroomaansluiting, enzovoort.
  • Medische installaties
    In zorgomgevingen, operatiekwartieren en tandartspraktijken om de aanwezige personen extra te beschermen
  • Labo's en werkplaatsen
    Op plaatsen waar (gevoelige) apparatuur wordt getest en gemeten om storingen of aardlussen te vermijden en zo het personeel veilig te laten werken
  • IT-aardingssystemen
    In chemische fabrieken, ondergrondse installaties, mobiele medische units en andere situaties waarbij een zwevend IT-systeem (isolé terre) nodig is

In sommige situaties – bijvoorbeeld test- en onderhoudsomgevingen, operatiezalen, enzovoort – is een scheidingstrafo niet enkel aangeraden, maar zelfs verplicht in België. De vereisten staan beschreven in het AREI

Lees meer over het AREI



Hoe werkt een scheidingstransformator?

Benieuwd naar de technische kant? De werking van een scheidingstransformator is gebaseerd op elektromagnetische inductie. Zo zit het in elkaar:

  • Je sluit de primaire zijde van de transformator aan op de netspanning, bv. 230V of 400V. 
  • De stroom loopt dan door een spoel (de primaire wikkeling), waardoor er een wisselend magnetisch veld ontstaat.
  • Dit veld wekt spanning op aan de secundaire zijde. Dit meestal met dezelfde spanning (1:1), maar verhogen of verlagen kan ook.
  • Er is géén elektrische geleiding of verbinding tussen primair (ingang) en secundair (uitgang). Een volledige galvanische scheiding dus.

Hoe sluit je een scheidingstransformator aan?

Stap-voor-stap:

  1. Kies de juiste plaats: Monteer de scheidingstransformator zo dicht mogelijk bij het aangesloten toestel. Houd ook rekening met de voorschriften van het AREI.
  2. Sluit de primaire zijde aan op de netspanning (230V of 400V)
  3. Verbind de secundaire zijde met de verbruiker(s): Houd hierbij rekening met de belasting en de kabeldikte.
  4. Zorg indien nodig voor aarding: Of aarding nodig is of niet, hangt af van de toepassing. Aarding aan de secundaire zijde is bijvoorbeeld nodig bij een TT-systeem met een lokale aardingspen.
  5. Denk ook aan de beveiliging: Voorzie aparte zekeringen en een differentieel aan de secundaire zijde.
  6. Test de installatie met een isolatiemeter

 

Veelgestelde vragen over scheidingstransformatoren

Wanneer is een scheidingstransformator verplicht?
chevron-down

Bij medische toepassingen, in test- en meetopstellingen, bij het gebruik van handgereedschap in vochtige omgevingen, e.d. is een scheidingstransformator verplicht. Bekijk zeker het AREI om je te verzekeren dat je de regels volgt voor jouw situatie.

Bekijk het AREI

Kan ik ledverlichting via een scheidingstransformator aansluiten?
chevron-down

Dat kan zeker, maar je moet dan wel een trafo met de juiste compatibiliteit en dimensionering gebruiken.

Wat is het verschil tussen een scheidingstransformator en een veiligheidstransformator?
chevron-down

Een scheidingstransfo laat helemaal niets van foutstroom door, terwijl de veiligheidstransfo nog foutstroom kan doorlaten. En de scheidingstransfo is dus ook daarom stuk duurder. Een veiligheidstransformator verlaagt de spanning. Een scheidingstransformator behoudt de spanning meestal (1:1) maar scheidt die wel galvanisch.

Moet ik de secundaire zijde van de scheidingstransformator aarden?
chevron-down

Dat is niet altijd nodig. In een IT-configuratie niet, de secundaire zijde blijft dan zwevend. Bij een TT-systeem is er wel lokale aarding.

Maakt een scheidingstrafo mijn installatie aardlekveilig?
chevron-down

Nee, de transfo voorkomt geen lekstromen. Een differentieel aan de secundaire zijde blijft dus verplicht.

 

Hulp nodig bij je elektrische werken?

Heb je vragen over scheidingstransformatoren of andere elektrische componenten? Neem contact op via 011 98 84 42 of stuur een mailtje naar [email protected]. Wij helpen je graag verder!